Twój koszyk jest aktualnie pusty
Twój koszyk jest aktualnie pusty
Pomiar przepływu to proces ilościowego określania natężenia przepływu danego medium. Na przykład, przepływ cieczy i gazów jest jedną z najczęściej mierzonych zmiennych w przemyśle procesowym. Jest on stosowany w różnych gałęziach przemysłu do różnych celów; od sterowania zmiennymi wtórnymi, takimi jak ogrzewanie za pomocą regulacji przepływu pary, do monitorowania zużycia i rozliczania. W skrócie, przepływ może być zdefiniowany jako objętość lub masa podzielona przez jednostkę czasu.
Matematycznie przepływ może być przedstawiony jako:
przepływ masowy (Q) = masa (kg) ÷ czas (s)
przepływ objętościowy (Q) = objętość (m3) ÷ czas (s)
Jednostkami miary w układzie SI dla masowego i objętościowego natężenia przepływu są odpowiednio kg/s i m3/s, jednak w praktyce można stosować inne jednostki, takie jak kg/h, tona/h dla przepływu masowego oraz l/min lub m3/h dla przepływu objętościowego.
Możliwe jest również określenie objętościowego natężenia przepływu w rurze lub kanale, jeżeli znana jest prędkość płynu i pole przekroju poprzecznego rury, przy czym:
przepływ objętościowy (Q) = powierzchnia (m2) ∙ prędkość (m/s)
Wynikiem tego równania jest przepływ objętościowy w jednostce SI m3/s.
Jeżeli gęstość płynu jest znana i stała, można otrzymać przepływ masowy mnożąc go przez objętościowe natężenie przepływu.
przepływ masowy (Q) = przepływ objętościowy (m3/s) ∙ gęstość (kg/m3)
Wynikiem tego równania jest strumień masy w jednostce SI kg/s.
W przypadku pomiaru przepływu objętościowego gazów, cząsteczki gazu mają słabsze wiązania międzycząsteczkowe niż ciecze, a ich gęstość ulega zmianom pod wpływem zmian ciśnienia i temperatury. W celu bezpośredniego porównania, współczynniki objętościowe są często korygowane do warunków referencyjnych temperatury i ciśnienia. Dwa najczęściej stosowane warunki odniesienia to 0°C (32°F) i 1 bar (100 kPa) określone przez IUPAC oraz 20°C (68°F) i 1013,24 mbar (101,325 kPa) określone przez NIST. W pomiarach przepływu masowego gazów nie jest wymagana kompensacja, ponieważ masa jest niezależna od zmian temperatury i ciśnienia.
Większość zasad pomiaru przepływu opiera się na dynamice płynu lub jego charakterystyce, takiej jak właściwości termiczne, akustyczne i elektromagnetyczne, przy czym natężenie przepływu jest mierzone bezpośrednio lub obliczane pośrednio na podstawie innych mierzonych wielkości. Ze względu na różne właściwości fizyczne cieczy i gazów, pomiar przepływu cieczy i pomiar przepływu gazu są często traktowane oddzielnie. W zależności od wymagań aplikacji, rozróżnia się pomiar przepływu objętości i pomiar przepływu masy. W zależności od zasad pomiaru, przepływomierze mogą być instalowane na różne sposoby: poprzez wbudowanie, wprowadzenie lub mocowanie.
Przepływomierze elektromagnetyczne, znane również jako przepływomierze magnetyczno-indukcyjne, działają na podstawie prawa indukcji Faradaya, są powszechnie stosowane do pomiaru przepływu objętościowego cieczy przewodzących, takich jak woda, chemikalia lub napoje, w różnych gałęziach przemysłu. Niezakłócony korpus pomiarowy nie powoduje praktycznie żadnych strat ciśnienia, co czyni go dobrym rozwiązaniem do pomiaru gęstych mediów lepkich, a dzięki specjalnemu materiałowi w kontakcie z medium i konstrukcji może być również stosowany do cieczy korozyjnych i ściernych.
Przepływomierze elektromagnetyczne zbudowane są z dwóch cewek pola, zainstalowanych po przeciwnych stronach rury pomiarowej, wytwarzających pole magnetyczne. Kiedy ciecz przechodzi przez pole, indukuje napięcie, które jest mierzone przez parę elektrod. Indukowane napięcie jest wprost proporcjonalne do prędkości przepływu. Ze względu na zastosowaną zasadę pomiaru, przepływomierze magnetyczno-indukcyjne mogą mierzyć tylko ciecze przewodzące i nie są odpowiednie dla cieczy nieprzewodzących, takich jak oleje, węglowodory lub woda demineralizowana, ultraczysta i destylowana.
Wideo 1: Omówienie zasady elektromagnetycznego pomiaru przepływu
Przepływomierze Coriolisa są jednymi z najbardziej uniwersalnych, zaawansowanych i dokładnych przepływomierzy dostępnych na rynku, działającymi w oparciu o efekt Coriolisa, opracowany po raz pierwszy przez francuskiego naukowca Gasparda-Gustave'a de Coriolisa w 1835 roku. Przepływomierze Coriolisa mogą mierzyć przepływ masy, gęstość i temperaturę, a także mogą obliczać inne zmienne, takie jak przepływ objętościowy, stężenie i lepkość. Są one często używane w zastosowaniach wymagających wysokiej dokładności i niezawodności, na przykład w systemach dozowania w przemyśle spożywczym i farmaceutycznym, lub przy nadzorowanym przepływie w przemyśle chemicznym, naftowym i gazowym.
Wideo 2: Omówienie zasady pomiaru przepływu metodą Coriolisa
Przepływomierze Coriolisa mogą mieć różną konstrukcję w zależności od producenta i modelu, jednak wszystkie działają według tej samej podstawowej zasady: cewka wzbudza rurkę czujnika na częstotliwości rezonansowej, podczas gdy para przetworników zainstalowanych na wlocie i wylocie rurki mierzy częstotliwość drgań rurki. Gdy nie ma przepływu, oba krańce rurki oscylują synchronicznie. Jak tylko w rurze pojawi się przepływ, na skutek ruchu rury spowodowanego przez cewkę wzbudzającą drgania, ruch płynu powoduje zmienny ruch oscylacyjny rury, a przesunięcie fazowe w ruchu obu końców rury jest wykrywane przez przetworniki. Strumień masy jest wtedy proporcjonalny do różnicy czasu pomiędzy reakcją przetworników na wlocie i wylocie.
Częstotliwość rezonansowa rury jest zależna od gęstości płynu: im większa gęstość, tym niższa będzie częstotliwość rezonansowa. Biorąc pod uwagę tę właściwość, przepływomierze Coriolisa mierzą również dokładnie gęstość cieczy, a na podstawie zmierzonej gęstości można również obliczyć przepływ objętościowy. Wbudowany czujnik temperatury pomaga przepływomierzowi Coriolisa w obliczaniu specyficznych wartości stężenia, takich jak Brix, Plato, Baumé i API.
Tak zaawansowana technologia wiąże się z wyższymi kosztami w porównaniu z innymi technologiami, jednak inwestycja zwraca się z czasem ze względu na wzrost dokładności i produktywności, które tego typu urządzenia mogą przynieść.
Przepływomierze ultradźwiękowe są przepływomierzami objętościowymi, zwykle o konstrukcji zaciskowej, które są zamontowane zewnętrzniew ściance rury, bez kontaktu z mierzonym medium. Najczęstszym zastosowaniem tego typu przepływomierza jest pomiar wody, szczególnie na dużych rurociągach, gdzie inne technologie stają się kosztowne. Stały się one również popularne w branży wodno-kanalizacyjnej, jednak mają również inne zastosowania, a niektóre modele są nawet przeznaczone do pomiaru gazu. Na rynku dostępne są dwie różne technologie: metody Transit Time oraz efekt Dopplera, w zależności od producenta i modelu.
Metoda efektu Dopplera wymaga obecności cząsteczek lub pęcherzyków powietrza w płynie. Przetwornik emituje sygnał ultradźwiękowy, który jest odbijany w poruszającej się cząstce lub pęcherzykach, powracając z częstotliwością inną niż pierwotnie emitowana. To przesunięcie częstotliwości jest proporcjonalne do prędkości przepływu.Ilustracja 1 - Metoda efektu Dopplera
Wideo 3: Omówienie zasady ultradźwiękowego pomiaru przepływu
Najczęściej stosowaną metodą jest „Transit time”. Wykorzystuje ona jedną lub kilka par czujników. Każdy z czujników generuje i jednocześnie odbiera sygnał ultradźwiękowy pochodzący z drugiego czujnika. Przemieszczanie się płynu w rurze powoduje zmianę czasu potrzebnego na przejście sygnału pomiędzy czujnikami, który jest proporcjonalny do prędkości przepływu.
Przepływomierze ultradźwiękowe mogą być dobrą alternatywą dla przepływomierzy elektromagnetycznych, na przykład w przypadku mediów nieprzewodzących i rur o większych średnicach. Ponieważ czujniki ultradźwiękowych w przepływomierzach zaciskowych nie wchodzą w kontakt z medium, może to być dobra opcja dla płynów korozyjnych i linii wysokociśnieniowych. Ponadto, są one często używane do wykonywania modernizacji bez przerywania procesu lub jako przenośne przepływomierze do pomiarów tymczasowych, na przykład do audytu lub walidacji przepływu.
Termiczne przepływomierze masowe działają w oparciu o zasadę dyspersji termicznej, znaną również jako prawo Kinga, zgodnie z którym poruszający się płyn odprowadza ciepło od źródła ciepła. Przepływomierze togo typu są powszechnie stosowane jako przepływomierze sprężonego powietrza, jak również dla różnych rodzajów gazów, ze względu na to, że jest to niezawodna i niedroga technologia w porównaniu z innymi przepływomierzami masowymi, takimi jak przepływomierz Coriolisa.
Konstrukcja przepływomierza termicznego może się różnić w zależności od producenta, ale generalnie składa się z dwóch czujników temperatury. Jeden czujnik działa jako czujnik odniesienia, mierząc temperaturę płynu, podczas gdy drugi czujnik jest ogrzewany przez prąd elektryczny, tworząc stałą różnicę temperatury pomiędzy czujnikiem odniesienia a ogrzewanym czujnikiem. Gdy tylko w rurze pojawia się przepływ, część ciepła jest odprowadzana przez płyn, schładzając rozgrzany element. Układ elektroniczny dostarcza wtedy więcej prądu do rozgrzanego czujnika, zapewniając, że różnica temperatur zawsze pozostaje na stałym poziomie. Masowe natężenie przepływu może być obliczone na podstawie zużycia prądu przez podgrzewany czujnik.
Wideo 4: Omówienie zasady pomiaru przepływu termicznego
Właściwości termiczne płynu muszą być znane przetwornikowi przepływu, jako że właściwości termiczne każdego płynu są różne, a to z kolei wpływa na pomiar. Najpopularniejsze gazy stosowane w różnych gałęziach przemysłu są już wstępnie skonfigurowane w większości przepływomierzy termicznych.
Istnieją dwie podstawowe konstrukcje komercyjnych przepływomierzy termicznych: do montażu przez wprowadzenie lub wbudowanie. Wersja wprowadzana jest powszechnie stosowana w przypadku większych rur, gdzie sonda jest wprowadzana bezpośrednio do rury.
Wideo 5: Omówienie zasady pomiaru przepływu w przepływomierzach turbinowych
Przepływomierze turbinowe są przepływomierzami objętościowymi i są jedną z najbardziej znanych technologii pomiaru przepływu. Przepływomierze turbinowe mogą być stosowane do pomiaru przepływu objętościowego zarówno cieczy jak i gazów, stanowiąc dobrą alternatywę przy pracy z cieczami nieprzewodzącymi, takimi jak oleje.
Przepływomierze turbinowe mają stosunkowo prostą zasadę działania, składającą się z wirnika z łopatkami osadzonego na łożysku, podpartego wałem centralnym wewnątrz przepływomierza. Kiedy w rurze występuje przepływ, energia kinetyczna płynu powoduje obrót wirnika. Ruch łopatek jest wykrywany przez czujnik ruchu, który wytwarza impulsy elektroniczne odpowiadające ilości medium. Objętościowe natężenie przepływu jest wtedy proporcjonalne do częstotliwości impulsów.Przepływomierze łopatkowe znane również jako przepływomierze wirnikowe, są często uważane za wariant przepływomierza turbinowego, powszechnie używanego do prostych zastosowań, takich jak pomiar przepływu wody. W miejsce turbin przepływomierze wyposażone są w koło łopatkowe, które obraca się pod wpływem siły pochodzącej od przepływającego płynu. Obroty koła łopatkowego są proporcjonalne do natężenia przepływu. Ruch łopatek jest wykrywany przez czujnik ruchu, który wytwarza impulsy elektroniczne odpowiadające ilości powietrza. W prostszych modelach, koło łopatkowe napędza zestaw kół zębatych, których zliczany jest ruch obrotowy. W tej wersji przyrząd pomiarowy jest całkowicie mechaniczny i nie wymaga zasilania.
Ilustracja 2 - Przepływomierz łopatkowy
Wideo 6: Omówienie zasady pomiaru przepływu w przepływomierzach wirowych
Przepływomierze wirowe Vortex są przepływomierzami objętościowymi o szerokim zakresie zastosowań, od pomiaru przepływu wody do przepływu gazu. Jednakże, ze względu na ich odporność na podwyższone temperatury i ciśnienia, są one często stosowane do pomiaru przepływu pary.
Przepływomierze wirowe Vortex działają na zasadzie odrywania wirów, gdzie ciecz przepływa przez przegrodę, zwaną ciałem nieopływowym, wytwarzając strefy niskiego ciśnienia za nim i tworząc wiry po obu jego stronach. Czujnik zainstalowany za ciałem nieopływowym mierzy częstotliwość tworzenia się wirów, a prędkość przepływu i objętościowe natężenie przepływu są wtedy proporcjonalne do częstotliwości występowania wirów.Przepływomierze wirowe Vortex mogą mierzyć natężenie przepływu zarówno cieczy jak i gazów. Wymagają one jednak minimalnej prędkości przepływu, aby mogły formować się wiry. Przepływomierze wirowe są przepływomierzami objętościowymi, jednakże za pomocą czujników temperatury i ciśnienia mogą obliczać przepływ masowy gazów i pary. Niektóre modele posiadają nawet zintegrowane czujniki temperatury i ciśnienia.
Przepływomierze zwężkowe, powszechnie określane jako Przepływomierze DP, są jedną z najczęściej stosowanych i wszechstronnych technik pomiaru przepływu, odpowiednią do pomiaru przepływu objętościowego cieczy, gazów i pary. Wykorzystują one różnicę ciśnień wytwarzaną przez elementy takie jak kryzy dławiące, dysze, zwężki Venturiego, rurki Pitota itp. Jednym z głównych obszarów zastosowań jest pomiar pary i kondensatów w wysokich temperaturach. Rurki Pitota są bardziej odpowiednie w sytuacjach, w których utrata ciśnienia jest niepożądana, lub w przypadku rur o dużych średnicach.
Ograniczające elementy pierwotne, takie jak kryzy dławiące i zwężki Venturiego, powodują spadek ciśnienia w linii. Dokonują pomiaru ciśnienia przed i za elementami ograniczającymi. Następnie możliwe jest określenie przepływu objętościowego. Różne kształty i typy ograniczających elementów pierwotnych mogą być wykorzystywane do różnych zastosowań. Najczęściej spotykanym typem jest kryza dławiąca, która może mieć również różne kształty i konstrukcje.
Ilustracja 3 - Przepływomierz zwężkowy z kryzą dławiącą
Ilustracja 4 - Uśredniająca rurka Pitota
Elementy pierwotne wstawiane, takie jak rurki Pitota, mierzą ciśnienie dynamiczne. Jest to suma ciśnienia statycznego w linii oraz ciśnienia wywieranego przez ruch płynu na element czujnika, podczas gdy oddzielnie mierzone jest tylko samo ciśnienie statyczne. Prędkość przepływu i przepływ objętościowy mogą być obliczane na podstawie różnicy ciśnień pomiędzy dwoma punktami pomiarowymi.
Ze względu na swoją konstrukcję, elementy czujników wsuwanych również powodują stratę ciśnienia. Jest ona jednak niższa niż strata ciśnienia spowodowana np. przez kryzę dławiącą.
Przepływomierze pływakowe o zmiennym przekroju, znane również jako przepływomierze z elementem pływającym lub rotametry, są objętościowymi czujnikami przepływu o stosunkowo prostej konstrukcji i obniżonym koszcie, przeznaczonymi do pomiaru przepływu gazów i cieczy. Przepływomierze pływakowe o zmiennym przekroju są często stosowane do prostego monitorowania przepływu ze względu na ich niski koszt, zwłaszcza wersje ze zwężonymi i skalowanymi rurkami szklanymi, gdzie potrzebne jest tylko lokalne wskazanie. Przepływomierze pływakowe o zmiennym przekroju nadają się szczególnie do pomiaru przepływów w dolnej części skali objętości.
Przepływomierze pływakowe o zmiennym przekroju składają się z pionowej rurki wykonanej z przezroczystego materiału, takiego jak szkło, która stopniowo rozszerza swoją średnicę, a także pływaka, wykonanego zazwyczaj ze szkła lub metalu. Krótko mówiąc, przepływ cieczy wywiera siłę na pływak, pchając go do góry, a siła grawitacji, masa pływaka i stożkowa konstrukcja rurki pozwalają na uzyskanie równowagi w systemie, dzięki czemu pływak pozostaje w stałej pozycji, wskazując aktualne natężenie przepływu. Pozycję pływaka można dostrzec na skali wskazującej natężenie przepływu, natomiast bardziej zaawansowane modele wyposażone są w zintegrowany czujnik wykrywający pozycję pływaka i przekazujący proporcjonalny sygnał elektryczny, np. 4-20 mA.
Ze względu na różne płyny, dostępnych jest wiele rozmaitych konstrukcji rur i pływaków, wykonanych z różnych materiałów, które należy wybierać zgodnie z planowanym zastosowaniem, gdyż nieprawidłowy dobór może negatywnie wpłynąć na wydajność i działanie urządzenia.
Rysunek – Przepływomierze pływakowe o zmiennym przekroju
Mnogość konstrukcji i technologii oraz różnorodność zastosowań może sprawiać wrażenie, że wybór przepływomierza to proces skomplikowany, ze względu na wiele czynników.
Przede wszystkim należy zrozumieć kwestię lub zadanie związane z pomiarem; innymi słowy należy dowiedzieć się, do czego potrzebny jest czujnik przepływu. Wśród typowych zadań wymienić można: monitorowanie, kontrolowanie, dozowanie lub napełnianie, odmierzanie i przełączanie. Niektóre z wymagań stawianych przepływomierzom mogą wynikać ze specyfiki zadania, np. w aplikacjach dozowania wymagana jest wysoka precyzja i dostępność specjalistycznych funkcji dozowania. W przypadku zadań kontrolnych toleruje się mniejszą precyzję, lecz wymagana jest wysoka powtarzalność pomiarów.
Po określeniu zadania związanego z pomiarem należy dokonać wyboru czujnika przepływu w oparciu o następujące podstawowe kwestie:
1) Jaki płyn ma być poddany pomiarowi? |
Wybór przepływomierza powinien opierać się przede wszystkim na płynie, który ma zostać poddany pomiarowi. Niektóre technologie będą działać lepiej niż inne w zależności od rodzaju płynu, podczas gdy niektóre nie będą działać w ogóle dla niektórych płynów, na przykład przepływomierze elektromagnetyczne nie będą działać w przypadku pomiaru przepływu gazu. Mając to na uwadze, koniecznie należy sprawdzić, czy technologia przepływomierza jest kompatybilna z daną aplikacją. |
2) Jakie są warunki procesu? |
Należy zrozumieć warunki procesu, w którym zainstalowany będzie przepływomierz, takie jak: oczekiwane natężenie przepływu, temperatura procesu i ciśnienie procesu. Przepływomierz należy dobrać zgodnie z tymi warunkami, zapewniając w ten sposób odpowiednią wydajność i trwałość. |
3) Gdzie ma być zainstalowany przepływomierz? |
Czynnikiem decydującym o wyborze przepływomierza mogą być również warunki panujące w miejscu instalacji. Należy wziąć pod uwagę średnicę rury, przyłącza procesowego, przebiegu wlotu i wylotu oraz obecność źródeł zakłóceń przepływu, takich jak zawory regulacyjne, armatura, pompy itp. |
4) Jakie są warunki otoczenia? |
Warto wiedzieć, czy miejsce instalacji przepływomierza znajduje się w łatwo dostępnym miejscu dla pracowników. Należy również wziąć pod uwagę temperaturę otoczenia, wilgotność, zapylenie i narażenie na warunki atmosferyczne . |
5) Jaki jest wymagany poziom wydajności przepływomierza? |
Do różnych zastosowań konieczne mogą być różne poziomy wydajności. Zrozumienie wymagań procesowych pozwala na odpowiedni wybór technologii przepływomierza z odpowiednimi poziomami wydajności. |
6) Jakie inwestycje są planowane? |
Przy wyborze przepływomierza należy brać pod uwagę początkowe koszty inwestycji, cechy przepływomierza, koszty utrzymania i koszty kalibracji. Tańszy przepływomierz wykonany z niedrogich części w dłuższej perspektywie może okazać się drogi ze względu na prace konserwacyjne i ponowną kalibrację. |
Jeśli potrzebujesz pomocy w doborze przepływomierza do danej aplikacji, zachęcamy do kontaktu z zespołem naszych inżynierów:
Napisz wiadomość e-mail do naszych doświadczonych inżynierów
Tutaj znajdziesz wysokiej jakości przepływomierze: